Strona główna Wydział Filozoficzny O wydziale Instytucje Wydziału Instytucje naukowo-dydaktyczne Instytut Filozofii Monografia prof. Adama Jonkisza o logice formalnej i teorii mnogości


Monografia prof. Adama Jonkisza o logice formalnej i teorii mnogości

    Prof. Adam Jonkisz opublikował drugi tom swojej logicznej trylogii. Tym razem to: „Zagadnienia logiki formalnej i ogólnej teorii mnogości” (WN UIK, Kraków 2024, s. 340). Zagadnienia podjęte w rozważaniach są wybrane z logiki formalnej i ogólnej teorii mnogości. Najobszerniej jest omawiany klasyczny rachunek zdań, a zwłaszcza metoda założeniowa. Spośród rachunków zdań nieklasycznych zostały wybrane rachunki logiki wielowartościowej, modalnej (rozumianej wąsko), deontycznej oraz logika intuicjonistyczna i tzw. logiki pośrednie. Również charakterystyka logiki predykatów jest skupiona na rachunkach klasycznych. Teoria wynikania zdań kategorycznych jest najpierw omówiona odrębnie, w sposób przyjęty w sylogistyce, uzupełniony o nowsze metody, po czym teoria ta jest zinterpretowana w rachunku predykatów. W rozdziale poświęconym teorii mnogości są podjęte podstawowe pojęcia rachunku zbiorów i relacji, wybrane zagadnienia teorii liczb kardynalnych, zagadnienia związane z antynomiami klasycznej teorii mnogości oraz ze sposobami ich usuwania. Nowatorstwo publikacji polega nie tylko na nowym układzie definicji i twierdzeń, lecz także na nowych ich sformułowaniach zapisanych w jednolitej notacji (symbolice), opatrzonych komentarzami i przykładami, a często także sposobem uzasadniania twierdzeń (sposobem dowodzenia). Są także w książce merytorycznie nowe propozycje, jak algorytmiczna metoda wyszukiwania zależności definicyjnych między funktorami prawdziwościowymi oraz uproszczone metody sprawdzania poprawności logicznej wnioskowań ze zdaniami kategorycznymi.